Schuld en Boete

Droevenis, gemis. Daar denken wij aan als we emoties rondom een overlijden moeten noemen. Maar de zwaarste emotie, gezien of onzichtbaar, bewust of verdrongen, is schuld.

Schuldgevoelens hebben menige plechtigheid vergald. Schuld om de liefde die niet meer gevoeld kon worden en niet gegeven, om de opluchting nu de veeleisende echtgenoot heen is, samen met de ondankbaarheid, de boosheid, de depressies. Schuld bij de kinderen die jaren voor hun bedlegerige moeder moesten zorgen terwijl het leuks van de wereld ze elders riep en ze haar daarom dikwijls vervloekten. Schuld bij de vriend die niet meer langskwam, en spijt om de gemiste kansen van samenzijn.

Voor de observator is een uitvaart vaak een uiting van liefde en genegenheid. Wat de buitenstaander niet ziet, is dat diezelfde uitvaart soms fungeert als boetedoening.

De duurste kist, een lange zit in de aula, een zee van bloemen, alles om verlost te worden van die verrekte schuld.